Stichting Nederlandse Kaap Hoorn-vaarders
Kaap Hoorn Journaal
Het Kaap Hoorn Journaal in kleur verschijnt in het najaar. Donateurs ontvangen die per post. De digitale Nieuwsbrief richt zich met korte stukken op de actualiteit. De langere artikelen bewaren we voor het Kaap Hoorn Journaal. Donateurs zonder internet/e-mail ontvangen het Journaal en de Nieuwsbrief per post.
Herdenkingsuitgave 29 januari 2016 i.v.m. 400 jaar Kaap Hoorn op de kaart
Atlas van Kaap Hoorn, kaartbeeld van zuidelijk Zuid-Amerika, 1500-1725.
Vijf kernachtige essays die U tweeënhalve eeuw bijpraten over de maritieme ontwikkelingen rond Z-Amerika met een bijzondere rol voor de stad Hoorn, gevolgd door een prachtige verzameling bijzondere kaarten die U de ontwikkeling van de cartografie laat zien en de invloed van de Lage landen.
De hoogwaardige digitale afdrukken van deze fullcolour en z/w kaarten, maken het bekijken van details met een loupe een feest. De Nederlandse en Engelse edities hebben beide een Spaanse synopsis
Beide edities elk € 15,00.
Bibliotheek
De bibliotheek in de Oudheidkamer bestaat uit ongeveer 1000 titels. Waaronder vele zeldzame boeken over de zeilvaart en Kaap Hoorn. De bibliotheek is tijdens openingstijden van de Oudheidkamer te bezoeken. Een catalogus ligt ter inzage.
Scheepsmodellen
In de Oudheidkamer staan enkele modellen van de laatste zeilende vrachtschepen die Kaap Hoorn rondden, zoals de schoenerbrik Willemina, het volschip de Nederland, het fregatschip Europa, de viermastbark Pamir en de vijfmastbark Potosi. Op deze grootschalige modellen vallen veel details te bewonderen.
Sail 2015
Scheepsmodel volschip Europa
Model gebouwd door C.E. van Putte
Gegevens:
Scheepsnaam: Europa
Naamsein: NRDS.
Type: Volschip
Inhoud: 1911 BRT. 1910,86 NRT
Afmetingen:Lengte 84 meter, breedte 13,75 meter, diepte 7,75 meter
Materiaal: Staal
Zeiloppervlak: 2037 vierkantemeter, verdeeld over 26 zeilen
Gebouwd in 1898 op de scheepswerf “Concordia” te Amsterdam door de bouwmeester Huygens en Van Gelder.
Kiel gelegd op 29 augustus 1896 en te water gelaten op 27 oktober 1897.
Opdrachtgever: W.A. Huygens te Amsterdam.
Reder: W.A. Huygens te Amsterdam, later te Bussum, 1898 t/m 1908.
Gezagvoerders: Kapitein G. Bona.1897 t/m 1904; Kapitein J. Wiebes,1905 t/m 1908.
In januari 1909 verkocht voor 4800 Engelse ponden aan de rederij J.A. Henschien & Co te Lillesand in Noorwegen. Naam veranderd in LOTOS In 1916 verkocht aan de rederij Thv.B. Heinstein & zonen te Kristiansand. Naam veranderd in ASRA. Op 5 mei 1917 werd de ASRA door een Duitse onderzeeër beschoten en is gezonken bewesten Ierland op 55° 40`N en 12°10 `W.op de reis van Belfast naar New York. De bemanning werd gered.
Uit het boekje: Nederlandse zeilschepen 1880-1922
Door L. Smit en H. Hacquebord
Het meest bekende zeilschip dat in recente tijden onder Nederlandse vlag heeft gevaren is de "Europa". Dit niet in het minst door het uitstekende boek van kapitein A.C. Metzelaar "Europa Ahoy!" Dit behandelt de laatste reis als Nederlandse schip (1906-08).
(Veel gegevens en bezittingen van de heer Metzelaar zijn in de Oudheidkamer van de Stichting Nederlandse Kaap Hoorn-vaarders aanwezig.)
Om echter bij het begin aan te vangen, de "Europa" was het laatste zeilschip dat bij Huygens en van Gelder werd gebouwd. De bouw van het Centraal Station sneed de weg naar open water voor dergelijke grote vaartuigen af, en de bouwer tevens reder vestigde zich te Bussum. Het opzicht bij de bouw in 1898 was in handen van kapitein Günther Bona die later recordprestaties zou leveren met zijn schip. Op zijn aanwijzing kreeg de "Europa" iets fijnere lijnen dan de oudere "Nederland" waardoor ook de tonnemaat iets afnam nl. tot 1911 bij een laadcapaciteit van ruim 3300 tonnen van 1016 kg. De lengte bedroeg 84, de breedte 13,75 en de diepte 7,75 meter. Het totale zeiloppervlak bedroeg 2037 m2 verdeeld over 26 zeilen. Voor het hijsen van de zware ra's was men geheel op mankracht aangewezen; de donkey(stoom)machine ontbrak op de "Europa". Er was accommodatie voor twee passagiers en vier stuurmansleerlingen. In 1906 betaalden de leerlingen een gulden per dag aan vergoeding; bevielen zij goed dan ontvingen zij na een jaar een gage van fl 10,-- per maand.In 1899 maakte de "Europa" een recordreis van New York naar de havenstad Adelaide (Australië) in 71 dagen, het volgende jaar hetzelfde traject in 77 dagen, wat allebei een wereldrecord betekende. De totale rondreis was ook van zo korte duur dat de New Yorkers de "Europa" de Flying Dutchman gingen noemen, een hele eer die de Yankees ons aldus bewezen temeer daar zij zelf ook wel het een en ander gepresteerd hadden met hun clippers en nog presteerden met hun Down Easters. Het is alleen jammer dat de reis van kapitein Bona sindsdien blijkbaar in het vergeetboek is geraakt; in de buitenlandse literatuur wordt de vaderlandse zeilvaart grotendeels doodgezwegen.
De laatste reis vangt aan in Rotterdam op 18 oktober 1906. De sleper "Schelde" trekt de "Europa" geladen met ballast naar Frederikshald in Noorwegen, waar ze de 21e aankomt. De 28e november vertrekt het schip geladen met hout naar Melbourne, waar het 21 maart 1907 aankomt. De 25e april wordt in ballast koers gezet naar New Castle om kolen te laden voor Caleta Colosa in Chili, welke reis begint op 7 juni en eindigt op 21 augustus. Pas op 10 januari 1908 (!) is de lading gelost en ballast ingenomen en wordt er koers gezet naar Melbourne, waar men bij aankomst op 19 april 1908 echter verneemt dat er geen lading is. Van de nood een deugd makend gaat de "Europa" in dok, want de aangroeisels belemmeren ten zeerste de voortgang. Op 24 mei wordt Melbourne weer verlaten en koers gezet naar Port Pirie om daar nikkelerts te laden voor Duinkerken. De reis erheen duurt 20 dagen en op 22 juli vertrekt het fregat weer naar vaderlandse wateren om tenslotte de 25e november Duinkerken te bereiken. De resultaten van deze reis waren dermate slecht dat ook de "Europa" te koop werd aangeboden en in januari 1909 voor 4800 pound werd overgedragen aan J.A. Henschien te Lillesand (Noorwegen). De "Lotos" zoals het schip nu heette, werd opnieuw verkocht in 1916 en werd de "Asra" met thuishaven Kristiansand. De "Asra" had echter het ongeluk op 5 mei 1917 een vijandelijke onderzeeër te treffen die een definitieve streep zette onder het bestaan van dit zeilschip. De bemanning werd gered en enkele dagen later op de kust van Ierland aan wal gezet.
De reizen van het stalen driemast fregatschip "Europa" zoals vermeld in de "Scheepvaartindex", wekelijkse bijlage van het dagblad "Scheepvaart"
Dagblad Scheepvaart, 9e jaargang, nr 3546, Zaterdag 13 Juni 1896, "avondeditie" onder het bericht "Nieuwe Schepen": "Voorts is onder directie van de Heer W.A. Huijgens te Amsterdam een rederij gevormd die een fregat van 3000 tons in de vaart zal brengen, hetwelk in het najaar bij de Firma Huijgens en Van Gelder op stapel wordt gezet en de naam "Europa" zal ontvangen."
Idem, nr 3630, Zaterdag 29 Augustus 1896 onder het bericht "Schepen in aanbouw": "Op de werf der Heeren Huijgens & Van Gelder te Amsterdam is de kiel gelegd voor een nieuw zeilschip dat de naam "Europa" zal ontvangen." (Op 2 juni 1897 arriveerde kapitein G.Bona met de Nederland te Cardiff. Hij droeg het commando van dit schip over aan kapitein Brouwer om de afbouw van de Europa te kunnen begeleiden.)
Idem, 10e jaargang, nr 3987, Woensdag 27 October 1897 onder het bericht "Nieuwe Schepen": "Amsterdam 27 October. Hedenmiddag werd van de werf "Concordia" der Heeren Huijgens & Van Gelder alhier met goed gevolg te water gelaten het nieuw gebouwde fregatschip Europa. Het schip is 252 voet lang, 41 voet breed en 26 voet diep en heeft een waterverplaatsing van 3000 ton"
Idem, nr 4006, Donderdag 18 November 1897 in de "beurseditie" de advertentie: "Alhier komt in lading naar Batavia, Semarang en Soerabaja. Het Nederlandse. eerste klasse nieuw gebouwde Fregatschip Europa, kapitein G. Bona. Adres: De Vries & Co, de Wed. Jan v. Wesel & Zoon, Amsterdam."
De laatste vaderlandse driekleur, gevoerd op de Europa, is bewaard gebleven en hangt in de Oudheidkamer te Hoorn.
An alle Seebären und -Bärinnen unserer Cape-Horn Runde.
Helft mit, vor allem den aktiven und jungen Generationen unseres Landes einmal im Leben die unaufhaltsam verklingende Welt der echten Windjammer real zu erleben. Gerne seid Ihr alten Knochen auch gerne an Bord gesehen. Uschi hat sich schon als erste gemeldet.
Die russischen Kadettenakademien der dortigen Fischereiflotte starten ein spektakuläres Unterfangen.
Mit viel, viel Mühen haben wir es geschafft, dass ein kleines Kontingent an Mitsegelplätzen für westeuropäische Mitsegler frei gehalten wurde.
Zusammen mit russischen Berufsseeleuten und Kadetten sind Interessenten aus Deutschland und der Welt eingeladen, an diesem maritimen Weltspektakel mitzumachen.
In the spirit of Cape Horn
Kpt. Uwe Koch
Donateur worden?
Donateurs zijn erg belangrijk voor de Stichting Ned. Kaap Hoorn-vaarders. Heeft U belangstelling voor de geschiedenis van Kaap Hoorn en de grote zeilvaart? Meld u dan aan.
U bent al donateur voor minimaal € 20,- per jaar. Als algemeen nut beogende instelling zijn schenkingen aan de stichting fiscaal aftrekbaar.